Ben je in Kaapstad, dan mag een bezoek aan Robbeneiland niet ontbreken. Voor 300,- rand per persoon mag je aan boord stappen van de boot die je in zo’n 40 minuten vanaf het V&A Waterfront naar Robbeneiland brengt. Hoe mooi het weer in Kaapstad ook was, onderweg werd het mistig en koud. Pas een paar meter voordat de boot aanmeert, is Robbeneiland te zien. Mistroostiger dan dit kan bijna niet. Laat staan dat hier jarenlang mensen gevangen hebben gezeten.
Onder leiding van een gids lopen we de gevangenis in. Het begint relatief onschuldig, met wat kantoren, eetruimte en doucheruimte. Dat alles verandert wanneer we bij de cellen komen. Kleine ruimtes van beton en tralies, met een gat in de muur voor de nodige frisse lucht. Maar waardoor de gevangen ook behoorlijk blootgesteld waren aan de elementen van de natuur. In de gevangenis is het kil en vochtig. Onvoorstelbaar dat hier zoveel mensen hebben vastgezeten.
Dan vertelt onze gids, die in de late jaren van Robbeneiland zelf gevangenisbewaker is geweest, dat we voor de bekendste cel van het eiland staan: de cel van Nelson Mandela. Voor iedereen die het nog niet weet vertelt hij dat Mandela in 1964 tot levenslang is veroordeeld vanwege politiek leiderschap en geweld tegen de regering. Mandela heeft vervolgens 18 van zijn uiteindelijke 27 jaar in de gevangenis doorgebracht op Robbeneiland. In de autobiografie ‘Long Walk to Freedom’ legt Mandela uit dat hij in vorm probeerde te blijven door rondjes te lopen en andere oefeningen te doen. Onvoorstelbaar dat hij in zo’n kleine cel toch nog in vorm wist te blijven.
De gids vertelt verder dat Robbeneiland in de eerste jaren van het gevangenschap van Mandela en de vele andere politieke gevangen een ware kwelling was. De gevangenen werden ruw behandeld, kregen weinig daglicht en weinig eten. Mandela en enkele andere gevangen wisten in de loop der jaren echter een relatie op te bouwen met een aantal bewakers waardoor het regime zo af en toe wat versoepeld werd. Uiteindelijk werd onder druk van de internationale wereld het regime langzaamaan verbeterd voor alle gevangenen.
Als de gids alles heeft verteld hebben we kort de tijd om rond te lopen in de cellen. In sommige cellen hangen verhalen van de gevangenen zelf. Vervolgens lopen we naar buiten, waar de gevangenen zo af en toe een luchtje mochten scheppen.
Wanneer de tour in de gevangenis ten einde is, staat er een bus op ons te wachten die ons de rest van het eiland zal laten zien. Met de bus stelt ook een nieuwe gids zich voor. Ditmaal geen oud bewaker, maar een oud gevangene. Geen politiek gevangene, zoals Mandela legt hij uit, maar gewoon een ordinaire dief. Voor hem was het regime dan ook heel wat milder dan voor de politiek gevangenen zoals Mandela, maar toch was het nog steeds geen pretje om hier te zitten. De bus brengt ons naar de steengroeve, waar veel gevangen aan het werk werden gezet. Dezelfde kalksteengroeve als waar Mandela zijn oogproblemen door heeft gekregen, vertelt de gids. Daarna rijden we verder, langs een kerk en de huizen van het personeel van Robbeneiland. We stoppen pas weer voorbij het vliegveld, waar niet heel veel van te zien is door de mist. Wat we wel zien zijn pinguïns die op een paar meter afstand van de bus rond huppelen.
En daarmee is de tour op Robbeneiland ten einde. Helaas kunnen we niet zelfstandig over het eiland rondwandelen, aangezien de boot voor de 11 kilometer lange reis terug naar Kaapstad alweer op ons lag te wachten.
0 reacties